Kể từ giải đấu năm 1968, VCK EURO đã chính thức được đổi tên từ "European Nations’ Cup" (Cúp các quốc gia châu Âu) thành "European Championship" (Giải Vô địch châu Âu). Kèm theo việc đổi tên, thể thức vòng loại cũng được thay đổi đáng kể.

So với vòng loại EURO 1964 được tổ chức theo kiểu loại trực tiếp từ vòng sơ loại, vòng loại Euro 1968 có 32 đội được chia làm 8 bảng (tính 2 điểm/trận thắng).

Đội tuyển Italia đã vô địch EURO 1968 nhờ ... tung đồng xu

Trong đó, mỗi bảng sẽ chỉ lấy 1 đội đầu bảng đi tiếp vào vòng tứ kết, tại đây còn 8 đội được chia làm 4 cặp đấu, thi đấu 2 lượt trận đi-về, 4 đội thắng cuộc lọt vào VCK. Do lúc này giải đấu vẫn còn rất hạn chế về số đội tham dự, đội chủ nhà chỉ được UEFA chỉ định sau khi vòng loại kết thúc. Trên cơ sở đó, Italia đã giành quyền đăng cai VCK.

Italia là đội duy nhất trong lịch sử Euro thắng ở một trận chung kết tái đấu. Và họ cũng là đội duy nhất lọt vào chung kết EURO nhờ một cách phân xử kỳ lạ: tung đồng xu may rủi, khi trận bán kết giữa họ với Liên Xô bất phân thắng bại trong 120 phút.

Ở vòng loại EURO 1992, Đan Mạch nằm ở bảng 4, cùng với Nam Tư (thời điểm đó được đánh giá rất cao). Không nằm ngoài dự đoán, Đan Mạch chỉ xếp thứ hai (sau Nam Tư), do đó không được góp mặt ở VCK EURO 1992. Tuy nhiên 2 tuần trước khi diễn ra VCK ở Thụy Điển, Nam Tư bị UEFA tước quyền tham dự do cuộc nội chiến và khủng hoảng chính trị ở quốc gia này. Và dĩ nhiên, Đan Mạch ở vị trí nhì bảng được gọi thay thế.

Tại vòng bảng, Đan Mạch rơi vào bảng A cùng hai ứng cử viên sáng giá cho chức vô địch là Pháp và Anh. Trận đầu tiên, họ cầm hòa “Tam sư” 0-0. Tới trận cuối của vòng bảng, “Những chú lính chì dũng cảm” bắt đầu gây chú ý khi đánh bại Pháp (do HLV Michel Platini dẫn dắt) 2-1 để giành vé vào bán kết.

“Những chú lính chì dũng cảm” làm nên lịch sử khi vô địch EURO 1992

Trong trận bán kết, Đan Mạch 2 lần vượt lên dẫn trước ĐT Hà Lan nhờ cú đúp của Henrik Larsen nhưng Bergkamp và Rijkaard cũng 2 lần đưa trận đấu về vạch xuất phát.

Ở loạt sút luân lưu, Van Basten của ĐT Hà Lan là người duy nhất sút hỏng nhưng chừng đó là quá đủ để Đan Mạch tiếp tục gây bất ngờ khi giành chiến thắng.

Trong trận chung kết, màn trình diễn siêu hạng của thủ thành Peter Schmeichel, hậu vệ Kent Nielsen (có cú phá bóng sau này được bầu chọn là một trong những pha giải nguy xuất sắc nhất lịch sử EURO) cùng 2 bàn thắng của Jensen và Vilfort đã giúp Đan Mạch đánh bại Đức với tỷ số 2-0 để tạo cổ tích có hậu cho riêng mình.

Hy Lạp đã khiến cả châu Âu và thế giới phải nể phục khi đội bóng Nam Âu dưới sự dẫn dắt của HLV Otto Rehhagel  bất ngờ đăng quang ở kỳ EURO 12 năm trước trên đất Bồ Đào Nha.

Tỷ lệ cược vô địch của Hy Lạp tại EURO 2004 thuộc diện hời nhất khi chỉ cần bỏ ra 1 đồng có thể được ăn tới 150 đồng nhưng có lẽ ít người dám đầu tư vào đội bóng này.

Thế nhưng, tại kỳ EURO 2004, Hy Lạp đã gây sốc khi thắng chủ nhà Bồ Đào Nha 2-1 ở trận khai mạc, sau đó cầm chân Tây Ban Nha 1-1 ở lượt trận thứ 2 trước khi thua sát nút Nga 1-2 ở lượt cuối để vượt qua vòng bảng với tư cách nhì bảng A.

EURO 2004, Hy Lạp gây sốc khi đăng quang ngôi vô địch

Ở vòng 1/8, Hy Lạp tiếp tục gây sốc khi thắng Pháp (khi đó đang là ĐKVĐ EURO) 1-0, rồi tiếp tục đánh bại một ứng cử viên sáng giá cho chức vô địch là CH Czech ở bán kết cũng với tỉ số tương tự để lọt vào chung kết tái đấu chính Bồ Đào Nha.

Những tưởng chuyện thần thoại của thầy trò Rehhagel sẽ dừng lại ở đây khi đội chủ nhà đã cảnh giác hơn sau lần vấp ngã ở trận khai mạc thì Hy Lạp lại tạo địa chấn. Với chiến thuật phòng ngự co cụm và tận dụng sơ hở của đối thủ để ghi bàn duy nhất của Angelos Charisteas phút 57 đã giúp họ xưng vương châu Âu lần đầu tiên trong lịch sử.

Sau khi đăng quang liên tiếp ở EURO 2008 và World Cup 2010, những tưởng Tây Ban Nha sẽ kết thúc giai đoạn thăng hoa của mình thì họ lại khiến cả thế giới ngưỡng mộ khi tiếp tục giành chức vô địch EURO 2012.

Tây Ban Nha là đội bóng đầu tiên vô địch World Cup và 2 kỳ EURO liên tiếp

Với một đội hình trẻ trung nhưng đầy tài năng và sơ đồ ra sân thường không có tiền đạo cắm đúng nghĩa, Bò tót vẫn xuất sắc đánh bại Pháp 2-0 ở vòng 1/8, thắng Bồ Đào Nha 4-2 trên chấm luân lưu và đại thắng Ý tới 4-0 ở chung kết để là đội đầu tiên bảo vệ thành công ngôi vô địch EURO.