Nếu là ngay trong trận đấu, Deschamps chỉ đứng ở giữa sân và khi có bóng thì phải lập tức chuyền cho một cầu thủ tài năng hơn. Cầu thủ tài năng hơn nghĩa là cầu thủ đang đứng gần nhất, vì bất cứ ai cũng hơn Deschamps. Còn nếu đấy không phải là trong trận đấu, thì việc của Deschamps là “xách nước bổ cam” cho đồng đội.

 

Xin nhắc lại, đấy là bình luận của Cantona, và dĩ nhiên đấy chỉ là cách nói mỉa mai. Cantona thì ai cũng biết. Nhưng sự nghiệp của Cantona trong ĐT Pháp thì chắc không nhiều người biết. Đơn giản vì... chẳng có gì đáng để người ta phải biết. Cantona chưa bao giờ được dự World Cup. Ông được dự EURO một lần, và... thất bại nhục nhã. Pháp thua Đan Mạch, bị loại ngay sau vòng bảng (còn Đan Mạch thẳng tiến đến ngôi vô địch EURO 1992).

 

Người tin dùng Cantona là Michel Platini phải lập tức từ chức HLV trưởng ĐT Pháp. Còn người gạt bỏ Cantona là HLV Aime Jacquet. Sau tuyên bố Pháp luôn chơi tốt khi không có Cantona, HLV Aime Jacquet giữ vững lập trường, và Les Bleus... vô địch World Cup 1998. Với Deschamps mang băng đội trưởng!

 

Deschamps là một trong ba cầu thủ hiếm hoi xưa nay từng mang băng thủ quân, nhận cúp ở cả 3 giải đấu lớn mà các cầu thủ chuyên nghiệp đều mơ ước: World Cup, EURO, Champions League. Hai người còn lại là Franz Beckenbauer và Iker Casillas. Riêng ở trận địa Champions League thì Deschamps chính là thủ quân trẻ nhất của các đội vô địch xưa nay. Bây giờ, Deschamps lại đang đứng trước cơ hội sánh vai Beckenbauer - nhân vật duy nhất xưa nay từng vô địch World Cup trong cả hai vai: thủ quân và HLV trưởng (Mario Zagallo cũng từng vô địch World Cup trong hai vai cầu thủ và HLV, nhưng ông không được mang băng đội trưởng).

 

Tóm lại, nếu Deschamps dẫn dắt Pháp đến chiến thắng trong trận chung kết World Cup 2018, ông sẽ là một trong số ít những tượng đài thành công nhất trong lịch sử bóng đá. Đấy sẽ là cái tát vào những bình luận năm xưa của Cantona - ngôi sao bóng đá được biết đến nhờ tài đóng phim hoặc chơi bóng đá bãi biển, hơn là nhờ những thành công cụ thể ngay trên sân bóng.

 

Vâng, Deschamps chỉ chơi giữa sân, và chẳng bao giờ tỏa sáng, như bình luận của Cantona. Bây giờ, “Deschamps trong đội hình Pháp” chính là N’Golo Kante - cầu thủ vừa lập kỷ lục World Cup về số lần thu hồi bóng trong một trận đấu. Rất quan trọng. Nhưng chưa hẳn là rất hay. Và chắc chắn đấy không phải là sự tỏa sáng. Kante bây giờ cũng như Deschamps ngày trước, thuộc mẫu cầu thủ mà người ta đã dùng tên của ông như một khái niệm trong bóng đá: Claude Makelele. Đấy là cầu thủ chuyên “dọn dẹp”. Chuyền bóng thường chỉ trong vòng vài mét.

 

Bàn về khu vực giữa sân trước trận chung kết World Cup 2018, người ta sẽ chỉ khen ngợi tài năng của Luka Modric hoặc Ivan Rakitic. Họ có kỹ thuật tuyệt luân. Họ chơi sáng tạo. Và nếu phải đặt ra vấn đề hình mẫu, thì họ là “những Cantona” trong khi Kante “chỉ là Deschamps”. Cách chơi bóng của Modric và Rakitic dứt khoát là đẹp hơn rồi, không phải tranh luận. Nhưng, ai sẽ thành công trong trận chung kết thì đấy lại là chuyện khác. Hãy chờ xem cuộc đọ sức giữa “công nhân Kante” và “nghệ sỹ Modric” - một trong những nét tương phản đáng chú ý nhất giữa Pháp và Croatia trong cuộc quyết đấu cuối cùng tại World Cup này. Dĩ nhiên, Kante có thể nhìn lại sự nghiệp lừng lẫy của ông thầy Deschamps để tìm cảm hứng.